Belgelerle Tarih Nedir?
Belgelerle Tarih Nedir? isimli yazımızda : Belge nedir? Tarih nedir? Gibi sorular ile sizlerle olacağız. Hayırla okuyunuz.
Belgelerle Tarih Nedir? Kısmına gelmeden önce belge, bir olayı ya da bir yaşanmışlığı gerçeğe dayandıran veya yaşanmışlığa tanıklık eden şeydir. Bu anlama göre bakacak olursak eğer; bizler tarihi olayları okurken veya araştırırken onların ne kadar gerçekçi olup olmadıklarını sorgularız. Belgelerle Tarih Nedir? sorusu işte tam da burada devreye giriyor. Örneğin İlk Çağlarda yaşanmış olayların gerçekliğini çok fazla sorgularken Yeni Çağ’a geldiğimizde bu sorularımız, sorgularımız haliyle azalır. Çünkü tarih günümüze yaklaştıkça belgeler, aynı zamanda dokümanlar artmaktadır. Binaenaleyh kafamızdaki soru işaretleri de ortadan bir bir kalkmaktadır. Özetleyecek olursak. Belgelerle Tarih, kafamızdaki soru işaretlerini kaldırmaya ve tarihin gerçekliğini gözler önüne sermek için vardır.
Belge Nedir?
Belge, sözlük anlamına bakacak olursak: Bir gerçeğe tanıklık eden şey. Bir başka deyişle; bir olgunun veya tezin doğruluğunu kanıtlayan şey. Olarak lügatte karşımıza çıkar.
Belge kelimesinin kökenine bakacak olursak; belge, Moğol lisanından dilimize geçmiş bir sözcüktür diyebiliriz. Ek olarak eski Türkçede belge kelimesine benzer bir kelime olan ‘’belgü’’ kelimesi: İşaret, nişan gibi çeşitli anlamlara gelmektedir. Bundan yola çıkarak şunu diyebiliriz. Belge, belgü kelimesi ile bir nevi benzer anlamlar taşımaktadır.
Tarih Nedir?
Belgelerle Tarih Nedir? Sorusundan sonra Tarih Nedir? Sorusuna değinelim. Tarih, basit anlamda sosyal bilimler içerisinde geçmişte yaşanan olayların ve bunlar hakkındaki verilerin bütünüdür. Günümüzde tarih için yapılan genel tanım ise; geçmişin tarihçiler tarafından araştırılıp, yeniden kurgulanması ve günümüze aktarılmasından oluşan tarih yazımıdır. Fakat ünlü Fransız Tarihçi Fernand Braudel’in dediği gibi; “Tarih sınırlandırılmış bir tanım içine sokulabilecek bir çalışma alanı değildir.” Bu doğru bir tanım olarak kabul edilebilir. Tarih için bunun gibi birçok tanım yapılabilir.
Tarihin Konusu Nedir?
Bu soruya verilecek ilk cevap “Tarih’in konusu insandır.” cümlesi olur. Bu sebeple tarih insanlıkla başlar diyebiliriz. Bazı tarihçilere göre yazının keşfi tarihin başlangıcı olarak kabul edilse de bu kanı teknolojik gelişmelerle saf dışı bırakılmıştır. Çünkü günümüz teknolojisi bizlere yazı öncesi olayları aydınlatma olanağı sunmaktadır. Örneğin; karbon14 yöntemi ile yazı öncesi bulunan bir keramik bizlere insanların yaşayışı hakkında sosyolojik bilgiler vermektedir. Tarihçilerin görevi ise, bu bulgular ışığında farklı bakış açılarıyla incelemelerde bulunmak olmalıdır.
Tarih insanlara sadece insanlık tarihini de sunmaz, insanların yaşayış biçimleri ile ait oldukları toplumları da ortaya çıkarır. Burada sözlü tarih devreye girer ki bunun en iyi örneği tarihimize ışık tutan destanlardır. Birçok devletin geçmiş arayışı içinde kendilerine milli aidiyetlik hissi uyandıracak destanları vardır.
Tarihi geçmişi bilmek ilk etapta günümüze ve geleceğe yönelik adımlarımızda tarihi gözeterek geçmişte düştüğümüz hatalara tekrar düşmemeyi sağlayacağına dair büyük bir inanış vardır. Bu gerçek bir görüş olsa da bu inanışın da sınırlı olduğu unutulmamalıdır. Bunun nedeni tarihin tekrar edeceği fikri yanlış bir öngörüdür. Çünkü tarih geçmiş olayları ve geçmişte yaşayan toplumları inceler. Tarih, günümüz olaylarında geçmişteki başarılardan güç almamızı sağlar.
Tarihi Bilmek Ne İşe Yarar?
Oral Sander’in bu konu hakkında söylediği cümle tarihin ne işe yaradığını daha iyi açıklayacaktır.
“Tarihten ders aldıklarını söyleyenler çoğunlukla, doğru ya da yanlış kendi ön yargılarından hareket ederler ve buna da tarih derler.”
Bu yazımızda sizlerle Belgelerle Tarih Nedir? Sorusu altında birçok soru inceleme fırsatı bulduk. Bu çalışmamda bana büyük yardımda bulunan Cantürk Aydın Bey’e katkılarından dolayı müteşekkirim. Bir sonraki yazımda görüşmek üzere hoşça kalın…
One Comment