Sicilya Emirliği ‘’İtalya’daki İslam Mührü’’

Sicilya Emirliği ‘ni incelemeden önce Sicilya ve bölgedeki Müslüman etkisinin nasıl başladığından bahsedelim. Sicilya, günümüzde İtalya Cumhuriyeti güney sınırları içerisinde yer alan Akdeniz’in en büyük adasıdır.  Sicilya’nın fethi öncesi Müslümanlar, Hz. Ömer döneminde başladıkları fetih hareketlerini Hz. Osman döneminde de devam ettiriyorlar hatta denizaşırı seferlere çıkıyorlardı. Bu fetihler, Hulefa-yi Raşidin’den (Dört Halife Dönemi) sonraki devletlerde devam ettirmişlerdi. (Aglebiler, Fatımiler…)

Mısır, Girit gibi Akdeniz’in önemli noktalarını ellerinde tutan Müslümanlar, miladi 827 yılında Sicilya adasında da göründüler. Georg Ostrogorsky, durumu şöyle izah etmiştir. ‘’Arapların Sicilya’ya akınları 7. Yüzyılın ortasından beri alışılagelmiş bir hal idi; ancak şimdi adanın doğrudan doğruya fethi hareketleri başlıyordu. Bu suretle Bizans devletinin Akdeniz’de ve özellikle aynı zamanda Adriyatik bölgesindeki kudreti büyük ölçüde sarsılmıştı.’’[1]

İmparator V. Leon’u Ayasofya’nın mihrabının önünde adamlarına katlettiren II. Mihail, dönemin Doğu Roma (Bizans) İmparatoru olmuştu. (Miladi/820) Ancak II. Mihail (Amorion Hanedanı) dönemi Doğu Roma için iç karışıklıkların gerçekleştiği bir dönem olarak tarihe yazılmıştı. Tamda böyle bir karışıklık dönemi geçiren II. Mihail, Müslümanlarla uğraşamayarak Sicilya’daki önemli limanları Müslümanlara bıraktı. Ada limanlarının Müslümanlara bırakılmasıyla aslında kurulacak olan Sicilya Emirliği ‘nin önü açılmış oldu. Ada, miladi 965 yılında önce Aglebiler ardından Fatımi Halifeliği’nin eline geçmişti.

Sicilya Emirliği Kuruluyor (965)

Fatımi Halifeliği’nin sınırları içerisine giren Sicilya, Kuzey Afrika’daki başarılarıyla nam salmış kumandanı Hasan b. Ali el- Kelbi’nin emirliğe getirilmesiyle Sicilya Emirliği resmen kurulmuş oldu. (Miladi/965) Hasan b. Ali el- Kelbi, hükümdarlığa getirildikten sonra Doğu Roma İmparatorluğu ile mücadelelere başlamış hatta Sicilya’nın kuzeydoğusunda yer alan günümüz Calabria bölgesini fethetmişti.

Sicilya Emirliği ile Roma İmparatorluğu arasında muharebeler, mücadeleler devam ediyordu. Hatta durum öyle hal aldı ki küçücük Sicilya Emirliği’ne VII. Konstantinos döneminde Doğu Roma İmparatorluğu yıllık tazminat ödemeyi kabul etmişti.

Sonuç olarak baktığımızda İtalya’da kurulan Sicilya Emirliği, Doğu Roma İmparatorluğu ile büyük mücadeleler yaşamış şehirler fethetmişti. Yaklaşık 100 yıl adada hakimiyet kuran emirlik, 11. Yüzyılda İtalyan devletleri destekli paralı Norman askerlerinin adayı işgaliyle 1072 yılında yıkıldı.

İslam tarihi; Arap yarımadası, Ortadoğu, Afrika ile sınırlı değildir. Yazımın asıl amacı siz değerli okurlarıma bu düşünceyi kazandırmak. Umarım sizler için verimli olmuştur. Blog yazımı okuduğunuz için teşekkür ederim.

[1] Georg Ostrogorsky, Bizans Devleti Tarihi, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2019 (SY 193)