Astralog İbnü’ş Şatir Kimdir?

İbnü’ş Şatir (1306-1375) İslam astronomisinin en büyük simalarından biri olan Şatır, 1306 yılında Şam’da doğmuştur. 14. yüzyılda astronomi gözlem aletleri geliştirmiştir. Şatır ‘ın astronomi alanında yaptığı en önemli çalışması “Güneş merkezli evren modellemesi”dir. Ondan önceki bilim insanlarının sürekli izinden gittiği Batlamyus’un “Yer merkezli evren” anlayışına köklü değişiklikler getirmiştir. İbnü’ş Şatır, Güneş merkezli evren modelini ortaya koyan Copernicus’tan 100 yıl önce yaşamıştır. Şatir ‘ın astronomi alanında yazdığı bu eseri incelendiğinde Güneş ve Ay modellerinin, Coperniccus’unkilerle karşılaştırmış, özellikle Ay modelleri arasında çok önemsiz farklar olduğunu ortaya çıkarmıştır. Batı bilim tarihçileri İbnü’ş-Şâtır’ın gezegen teorisini incelemiş ve Copernicus’un parametreleriyle onunkileri ayrıntılı şekilde karşılaştırıp ikisi arasındaki benzerlikleri göstermişlerdir.

İbnü’ş-Şâtır Emeviyye Camii’nin kuzeye bakan minaresine büyük bir güneş saati yapmıştır. Orijinal saatin parçaları Şam Milli Müzesi’nin bahçesinde sergilenmekteydi.
Kaynak:*Muammer Dizer, “İbnü’ş-Şatır”, TDV İslâm Ansiklopedisi