Birinci Kosova Savaşının Önemi Nedir? Birinci Kosova Savaşının Nedenleri Ve Sonuçları Nelerdir

Birinci Kosova Savaşının önemi nedir? Savaş kimler arasında, nerede ve nasıl meydana geldi? Birinci Kosova Savaşının nedenleri ve sonuçları neler? Savaş düzeni nasıldı?

Birinci Kosova Savaşının nedenini şu şekilde belirtebiliriz. 1388 kışında Kavala Şahin Paşa’nın komutasında bulunan Osmanlı birlikleri Ploşnik mevkinde yenilgiye uğramıştı. Hristiyanların 1371 tarihinden sonra Türklere karşı kazandığı ilk büyük zafer olarak düşünülebilir. Bosna’daki bu yenilgi Lazar’a cesaret verdi ve Lazar, 1. Murad’a karşı meydan okuyacak kadar kendini güçlü buldu. 1388 yılındaki bu bozgundan cesaret alan Lazar yeni ittifak kurarak zaferini devam ettirmek istedi.

Birinci Kosova savaşı Sultan 1. Murad’ın son seferidir. Savaş Kosova sahrasında yapıldığı için bu adı aldı ve savaş Osmanlı – Sırp güçleri arasında gerçekleşti. Sultan Murad Kosova’ya sefer sırasında güvendiği beş beyini Anadolu’da bıraktı ve sonra altıncı kez Rumeli’ye doğru harekete geçti. 1. Murad bu sefere Kütahya Sancak beyi olan oğlu Bayezid ile Karesi Sancak beyi olan oğlu Yakub’u da çağırdı. Yanında Anadolu’dan istediği kuvvetleri de götürdü. Cenkten önce bu orduya Sırp Beyleri, Sarac Bey, Köstendil Prensi ve Gazi Evrenuz Bey’de katıldı. Bulgaristan işi (Şişman’ın hakimiyet altına alınması) için görevlendirilen Veziri azam Çandarlı Ali Paşa, bu işi hallettikten sonra Yanbolu’da padişahın ordusuna katıldı. Osmanlı güçleri İhtiman, Sofya, Köstendil, Kratova yoluyla düşmana doğru hareket etti. Bu arada Osmanlı’nın durumunu öğrenmek için gelen Sırp elçisi, meydan okuyarak savaşa hazır olduklarını söyledi.

Osmanlı harp meclisi toplanmıştı, mecliste Evrenuz Bey’in tavsiyesiyle düşmandan önce varıp iyi yere konuşlanma fikri oy birliği ile kabul edildi. Kosova ovasına varıldığında müttefik düşman güçleriyle karşılaşıldı. Düşman ordusu Osmanlılardan sayıca çoktu. 1. Murad hemen savaşa başlanmasını söyledi. Lakin Evrenuz Bey havanın sıcaklığı ve askerin yorgunluğu nedeniyle savaşın ertesi gün yapılmasını arz etti ve öyle yapıldı.

1. Kosova Savaşı’nın tarihi tartışmalı olup Batı kaynakları 15 Haziran 1389 (19 Cemaziyelahir 791) tarihini genel kabul etmekte ve bunun eski takvime dayalı olması müsebbibiyle 28 Hazirana rastladığı ifade edilmektedir.

Savaş Düzeni

Birinci Kosova Savaşının düzeni şu şekildedir: Osmanlı ordusunun merkezinde padişah 1. Murat, yeniçeriler ve Veziri azam Çandarlı Ali Paşa, sağ kolda Kütahya Sancakbeyi Şehzade Bayezit, Rumeli Beylerbeği Kara Timurtaş Paşa, Evrenuz Bey ve Saruca Paşa, sol kolda ise Karesi Sancakbeyi Şehzade Yakup, Balaban Bey, Eyne Subaşı ve Anadolu beyliklerinin askerleri yer almaktaydı. Sağ ve sol kanatların önüne biner okçu yerleştirildi.

Sırp ordusunda merkezde Lazar, sağda yeğeni ve damadı Brankoviç, solda Bosna Kralı Tvartko’nun askerleri bulunmaktaydı. Düşman güçleri Sırp, Bosna, Macar, Eflak, Arnavut, Leh ve Çek güçlerinden oluşmaktaydı. Bizans İmparatoru 5. İoannes savaşa katılmadı. İki tarafın asker sayıları kesin olarak bilinmemekle birlikte Sırp ordusunun 100.000, Osmanlı ordusunun ise 60.000 olduğu kabul edilmektedir.

Birinci Kosova Savaşı Nasıl Başladı?

1. Kosova Savaşı düşmanın attığı topla başlar. Osmanlı ordusu bu savaşta savunmada kaldı. Savaş üç merhalede gerçekleşti. Bunlar:

• Sırpların ilk saldırıdan sonra dağılması,
• Brankoviç ve Tvartko’nun çekilmesi,
• 1. Murad’ın ve Lazar’ın ölümü olaylarıdır.

Savaşta Osmanlı ordusunun sol kolu sarsılır ama Şehzade Bayezid bu kola yardıma gelir ve durumu düzeltir. 1. Kosova savaşı 8 saat sürmüştür. 1. Kosova Savaşı Osmanlı galebesi ile sonuçlanır.

Savaşın Sonucu ve 1. Murad’ın Ölümü

1. Murat zafer sevincinden ötürü savaş meydanını gezdiği sırada Miloş adlı yaralı bir Sırplı, Sultan Murad’ı hançerleyerek yaraladı ve ölümüne neden oldu. Bu sırada Osmanlı güçleri Lazar’ı, oğlunu ve maiyetindekileri esir aldılar. Sultan 1. Murad’ın ölümünden sonra Lazar ve oğlu da öldürüldü. 1. Murat ölmeden önce yerine oğlu Bayezid’i bıraktı. Şehzade Yakup saltanat iddiasında bulunabilme ihtimaline karşı babasının çadırında boğduruldu. Şehzade Yakup’un naaşı da babasının tabutu ile Bursa’ya gönderildi ve babasının yanına defnedildi.

1. Kosova Savaşı Önemi

1. Kosova Savaşı’nın Osmanlılar açısından önemi:

• Yerli feodal beylerin direnişinin kırılması
• Güneye doğru inme imkanının artması
• Kuzey Sırbistan’daki hakimiyet kapılarının açılmasını sağlaması
• Osmanlıların Balkanların Güney kesimine yerleşmelerine ve
• Bölgenin sosyal, ekonomik ve siyasi yapısında mühim değişimlere temel olmasıdır.

Blok yazımı okuduğun için müteşekkirim. Başka yazılarda görüşmek dileğiyle…

KAYNAKLAR

• DİA, Kosova Savaşları
• Kuruluş Dönemi Osmanlı Sultanları, Halil İnalcık
• Osmanlı Tarihi 1. Cilt, İsmail Hakkı Uzunçarşılı
• Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye 1. Cilt, Stanford J. Shaw